Sunday, July 23, 2006



ديوان لغات الترك: تليم٬ تلم

١- بسيار از هر چيز گويند: "تلم يرماق" (تليم يارماق) يعنى در هم بسيار. و گفته اند:

تلم بشلر يفلديمت
يغى اندن يفلديمت
كجى اننك كفلديمت
قلج قنغا كجن سغدى

وصف مى كند كارزار را و مى گويد: غلتيدن سرهاى دلير مردان٬ پس خشم دشمن از آن آرام يافت و نيرويش ضعيف و ناچيز گشت٬ تا آنجا كه شمشيرها از بسيارى خون كه بر آنها خشك شده بود به سختى و با بكار بردن نيروى بسيار در نيامها قرار مى گرفت.

٢- بسيار٬ كثيرּ شاهد:

اتل سفى اقا ترور
قيا تبى ققا ترور
بليق تليم بقا ترور
كولونك تقى كشارور

مى گويد: آب رود اتل كوبان فرود كوه سخت جارى مى گردد. پس ماهيها و وزغها در آبگيرى كه از آب آن رود پر مى گردد فراوان مى شوند.


Altaic etymology : Delim- Telim

دئليم- تئليم


Altaic etymology :
Protoform: *tál[u]
Meaning: to be together

Turkic protoform: *delim
Mongolian protoform: *dali-
Tungus protoform: *dali-
Korean protoform: *tằrí-, *tăr-m-
Japanese protoform: *túrá-

Comments: EAS 110, SKE 257, Martin 225. Vocalism is insecure (Kor.-Jpn. point rather to *tólu).
--------------------------------------------------------------------------------
Turkic etymology :
Protoform: *delim
Meaning: many

Old Turkic: telim (OUygh.)
Karakhanid: telim (MK)
Turkish: delim (Osm.)

Comments: VEWT 472, EDT 499-500.
--------------------------------------------------------------------------------
Mongolian etymology :
Protoform: *dali-m
Meaning: 1 suitable occasion 2 all together

Written Mongolian: dalim 1 (L 226)
Khalkha: dalim 1
Buriat: dalin 2
Ordos: dalim 'maniere, mode'
--------------------------------------------------------------------------------
Tungus etymology :
Protoform: *dali-
Meaning: 1 help 2 due to

Nanai: dalịndo 2
Ulcha: dalị(n) 1
Udighe: dalindini 2

Comments: ТМС 1, 194.
--------------------------------------------------------------------------------
Korean etymology :
Protoform: *tằrí-
Meaning: 1 to be together with 2 to be similar

Modern Korean: teri- 1, tam- 2 (orth. tălm-)
Middle Korean: tằrí- 1

Comments: Nam 136, KED 408, 456.
--------------------------------------------------------------------------------
Japanese etymology :
Protoform: *túrá-
Meaning: to go together with, bring as company

Tokyo: tsùre-
Kyoto: tsúré-
Kagoshima: tsuré-

Comments: JLTT 775.













يئني ياييلان كيتابلار : «تئليم خان» حياتي و ياراديجيليغي


نويد آذربايجان-اورمو- 326 ٬ سال ششم ٬ 18 شووال 1424 13٬ دئسامبر 2003 22٬ آذر 1382


«تئليم خان ؛ حياتي و ياراديجيليغي» يازانلار : دوكتور علي كمالي و دوكتور محممد تقي زئهتابي ، چاپ ساييسي : بيرينجي ، چاپ تاريخي : 1382 ، تيراژ : 1500 جيلد ، صحيفه ساييسي : 168 صحيفه، قيمت : 1300 تومن، يايين ائوي : نشر اختر


بو كيتابين اؤن سؤزونون بير قيسميندا بئله يازيليب : حاضيركي اثر تئليم خان´ين سئچيلميش اثرلري ، هابئله شاعيرين ائلي ، وطني و اثرلري باره ده كي معلوماتلار و علي كمالي طرفيندن قلمه آلينميش مقاله لر اساسيندا ترتيب ائديلميشديرּ آنجاق ايران´ين مركزي ايالتلري (بو ايالتلر ايران´ين مركزينده دئييل٬ قوزئي باتيسينداديرּ مئهران باهاري) اولان همدان ، ساوه ، زرند ، اسد آباد و بو تورپاقلارين اطرافي يئرلرينده ، يعني تئليم خان´ين وطنينده آلتي مين ايلدن بري ياشاميش تورك ائللرينين تاريخي ، اسكي فولكلورو و ادبيياتي باره ده معلوماتي دوكتور م.ت زئهتابي´دندير.


« تئليم خان ؛ حياتي و ياراديجيليغي» كيتابي ، مرحوم دوكتور علي كمالي و مرحوم دوكتور محممد تقي زئهتابينين تلاشلاري سايه سينده تشكيل ، تاپيپ ، آنجاق كيتابي دوكتور زئهتابي اثرلرينين نشر ائوي چاپا حاضيرلاييبدير.



ائی منیم آلینماز قالام تئلیمخان

گلمیشه م یانیندا قالام تئلیمخان


تئلیم خان´ین 243 جو دوغوم ایلی آزربايجان`ین ساوه شهه رینده، مره غئی کندینده قوتلاندی.

جومعه تیر آیی نین اوتوزوندا ساوا´نین مره غئی کندینده حکیم تئلیمخان´ین 243 جو دوغوم ایلی تورک شاعیر، یازارلار، و تئلیمخان´ین ماراقچیلاری و ها بئله شاهسئوه ن اوزانلاری طرفیندن قوتلاندی.

بو تؤره نده کی دوکتور گونئیلی، والی گؤزه تن، ائلشن اوریادلی، سید حیدر بیات، فتح الله ذوقی، مهندس امیری، عاشیق گونش، عاشیق محیط، عاشیق علیحسینی و باشقا آراشدیریجی، شاعیر یازارلار و هابئله مره غئی کندینین آغ ساققاللاری حوضور وارلاريیدی، بختیار فرخ شاهسئوه ن شاعیرینین آپاریجیلیقيلا باشلاندی، سونرا سایین آراشدیجی حیدرباغی جنابلاری قورآن کریمدن نئچه آیه تلاوت ائدیب و آیه لرین تورکجه ترجومه لرین ده تقدیم ائتدی. سونرا دوکتور گؤنئیلی قیسسا بیر چیخیشدا 1371 و 1372 جی ایللرده قورولان تئلیمخان کونگره سین خاطیرلایاراق دئدی: بوندان بئله هر ایل تیر آیینین سون پنجشنبه و جومعه سی هر ایل تئلیم خان´ین دوغوم گونو اولاراق قوتلاناجاقدیر و من بوتون بوردا اولان شاعیر ـ یازار و اوزان یولداشلارین ايذنی ایله و سؤزبیرلیيی ایله بو مراسیمی بو ایل اؤن ایل اولاراق باشلانماسینی ائعلام ائدیره م. دوکتور گؤنئیلی قاباق اون ایللرده کونگره یه قاتیلانلاری اؤزه لجه رحمتلی دوکتور کمالی، دوکتور زئهتابی، دوکتور بیگديلی و... خاطیرلایاراق دئدی: او قیزیل نسیلدن یالنیز دوکتور هیئت حیات قئیدینده دیرلر، سایین دوکتور هیئت بئیه ساغلیق آرزیلاییرام و اومورام کی گله ن ایللرده بو تؤره نه قاتیلا بیله لر.

سونرا سلیمان نوراللهی اؤز تئلیمخان حاقدا یازدیغی شئعری تقدیم ائتدی:

ائی منیم آلینماز قالام تئلیمخان
گلمیشه م یانیندا قالام تئلیمخان

سونرا عاشیق گونش شاهسئوه ن شاعیری تئلیمخان´ین شئعرلرینده ن بیریسینی ايجرا ائتدی.

10 یاشیندا سید محمد موسوی «شهریار ائلیندنه م» آدلی شئعری ايجرا ائتدی. موسوی´نین گؤزه ل ايجراسی و شئعرده اولان دویغو- دوشونجه بوتون ائشیده نلری دویغولاندیردی.

سونرا مهندس امیری مره غئیلی گنج موحققيق چیخیش ائتدی، مهندس امیری بیر تئلیمخان´ین کندلیداشی اولاراق بوتون تؤره نه قاتیلانلاردان تشکكور ائله دی و آرتیردی: بیزیم ده آرزیمیز بودور کی بو تؤره ن هر ایل قورولا و بو کندین اهالیسی تؤره نی قورولانلارا ایش بیرلییی اپارالار. امیری چیخیشینین سونوندا تئلیم خان´ین شئعرلرینین ایکيسینی اوخودو.

سونرا عاشیق تقی محیط ساوا´دان تؤره نه قاتیلان عاشیق تئلیمخان´ین رومانتیک شئعرلریندن نئچه سین شاهسئوه ن هاوالاریندا ایفا ائتدی. تقی محیط´ین گؤزه ل ايجراسی و باغین گؤزه ل هاواسی و باغدا اسه ن اسین بیر بیریله تاپشیریب تؤره نی بیر وصف ائدیلمه ز معنوی حالا آپارمیشدیر.

سونرا سید حیدر بیات چیخیش ائتدی. بیات ایلکده دوکتور گؤنئیلینین تؤره نده حوضور تاپماسیندان تشكکور ائدیب دئدی: بو تؤره ن دئمه لی اون نئچه بوندان اؤنجه ده قورولوبدور و گؤزه للرین آخیرا قالمیشلاریندان بیریسی دوکتور گؤنئیلی بیین بوردا حوضور تاپماسی ایکی تؤره نی بیربیرنه باغلایاراق ایکی نسلین رابيطه سینین و ایسته کلرینین کسیلمه مه سیندن خبر وئریر. بیات «بو گون بیز بورداییق نئیه بوراداییق چون ایسته میشیک و ایسته یه جه ییک و آتالاریمیزین بوتون ایسته مه دیکلرین بیز ایسته یه جه ییک» دئیه، تئلیمخان حاقدا یازدیغی «تئلیم´سیزمیشه م» آددا بیر یازی اوخودو. بیات´ین اؤره ک ائویندن یازیب باغیرماسی هامینی آرزی ـ نیسگیللی گؤزلری یاشارتدی.

سونرا قوم´دان گله ن شاهسئوه ن موسیقی اؤیره تیم ائوی نین باشقانی عاشیق حسین علیحسینی تئلیم´ین شئعرلرین شاهسئوه ن و قاراقان هاوالاری اوزره گؤزه ل بیر شکیلده ایفا ائتدی.

سونرا ائلشن اوریادلی قوم´دا یاشایان اوریادلی شاعیر اؤز چیخیشیندا قاراقان، ساوا بؤلگه سینده یاشایان تورک خالقینین ساده لیک و صمیميیتلرینه ايشاره ائدیب ،دئدی: من بورانین خالقیلا یاناشاندا هئچ اؤزگه لیک دویمارام. قوناق سئوه رلیک، دوزلوک و صداقت بوتون آذربایجان میللتینین ایچینده بیردیر. اوریادلی نئچه ایل بوندان قاباق قاراقان بؤلگه سینده یازدیغی شئعری و هابئله «ساپاند و آند» شئعرینی ایفا ائتدی. اوریادلینین شئعرینی اؤزلجه مره غئی اهالیسی منیمسه دیلر.

سونرا یئنیدن دوکتور گؤنئیلی چیخیش ائدیب و تئلیمخان´ین دیوانی نین رحتملی کمالی´نین تشببوثی ایله نئجه توپلانماسین و رحمتلی پروفئسور زئهتابی و ايسماعیل هادی و رحمتلی اکبر خان رززاقی´نین و ها بئله اؤز چکدیيی امکلری آچیقلایاراق دئدی: بیز البتته هله ده کمالی توپلادیغی دیوانین اله کئچیرمه سینده ال اوزمه میشیک، او دیواندا تئلیمخان´ین یئددی یوز قوشما، گرایلی، جناس و ... شئعری توپلانمیشدیر. گؤنئیلی ایندی ده نئچه ـ نئچه اینسانلارین قوم´دا، ساوا´دا تئلیم´ین دیوانینی یئنی دن توپلانماسین خبر وئردی و اؤزه لجه بختیيار فرخ و مهندس امیری´نین بو حاقدا چکدییی زحمتلردن تشککور ائله دی.

سونرا فتح الله ذوقی ساوا´یا گیردیکده سلمان ساوه جی´نین شهرینه خوش گلیبسیز یازیسینا اشاره ائده ره ک دئدی: «ساوه جی´نین عکسینه اولاراق چوخلو ساوا´دا یاشایان خالق هر کیمسه تئلیم خان´دان بیر شئعر ازبردیر، اما نه دن اوره کلرده یاشایان تئلیمخان´ین آدی یوخ، سلمان ساوه جی´نین آدی اوردا چکیلیر، دؤولت 50 میلیون دولار تاجیکيستاندا رودکی´نین مزارینا ایران بئیتوالمالیندان خرج ائدیر آمما بؤیوک تورک شاعیری تئلیمخان مزاری داشسیز ـ سیمگه سیز قالیر، ذوقی آرزیلادی کی گله ن ایللرده تورکمن خالقینین مختومقولو فراغی مزارینا ییغیشدیقلاری کیمی تئلیمخان دا آذربایجانلیلار اؤزه لجه شاهسئوه نلر طرفیندن قوتلانسین. سونرا ذوقی والی گؤزه تن´ین «هه» کیتابینین اؤن سؤزونو اوخودولار.

تؤره نین سونوندا آذربایجان´ین آدلیم شاعیری والی گؤزه تن چیخش ائتدی. والی تئلیمخان´ین دونیا آکادئمیک سويیه سینده تانینماسینا، آنجاق اونون شئعرلرین آراشدیرماغا اللرده بیر دیوان اولمادان سؤز آچدی. والی بیز ایندی تئلیمخان´ی تاشکند، ايستانبول، باکی، کلن و... یایمالیيدیق دئیه، بو ایشین اولماماسیندا هامینی و اؤزونو موقصصير تانیدی. والی سؤزونون سونوندا گوجلو ايجرالاریلا نئچه دنه اؤز شئعرلریندن اوخودولار. سوندا سید حیدر بیات تورکمانلار تئلیم´ه توتدوقلاری «بایرام» کیمی بیز ده بوگونو تئلیم بایرامی آدلاندیریریق دئیه، هامیدان گله ن ایل بوگون بو تؤره نه قاتیلماغا چاغیردی.

شاهسئوه ن شاعیری بختیار فرخ تؤره نی آپاریجیلیق ائده ره ک تئلیمخان´ین شئعرلرینده یئری کلدیکده شاهسئوه ن لهجه سینده اوخویوب و تؤره نی داها دا زنگینله دیردی.

تؤره ن بیتدیکدن سونرا قوناقلار یئرلی قاتیلانلارلا بیرلیکده مره غئی کندی´نین مزارلیغیندا تئلیمخا´نین مزارینی زيیارت ائتدیلر.

ساوچی اوغلو



تئلیم خان´ین حیاتینا قیسسا بیر باخیش

دوغوم ایلی: 1763 م
اؤلوم ایلی: 1831 م

«بو گونه قده ر تانینیب اؤیره نیلمیش ایران فلاتینین اراضیلری تورکلری دوغولوب یاشامیش و آنا دیلینده یازیب یاراتمیش ان گوجلو و بؤیوک سؤز اوستادی قاراخانی´ن نوه سی و تئیمور خان´ین اوغلو تئلیم خان اؤلموشدور»[1][1]

تئلیم خان 70 یوخسا 75 ایل یاشاییبدیر. ساوا´نین مزده قان ماحالینین مره غئی (ماراغایا؟) کندینده یاشاییب، دونیایا گؤز یوموبدور. تئلیم خان´ین بیزه یاشاییشی یوخ یارادیجیلغی اؤنه ملیدیر، نئجه کی نئچه ميلیارد اينسان ایندییه کیمی گلیب، یاشاییب، اؤلوب گئدیبدیرلر آنجاق کیمسه اونلاری خاطیرلامیر، نئیه اونلار، هئچ بیر شئیی یاراتماییبدیرلار، تئلیمخان دا بیر یارادیجیدیر کی بیزه یوزلرجه تورکجه شئعر یارادیبدیر، تئلیمخان اوغوز ائلینین تورکمان قولونداندیر، ایندی ایکی عئراق´دا یانی عرب عراقی (کرکوک، توز، اربیل) و عجم عراقی (اراک) یاشایان تورکمانلار هامیسی آذربایجان تورکجه سی دانیشیرلار، و اونا گؤره ده تئلیمخان بیر آذربایجان شاعیری کیمی تانینیر،

تئلیمخان´ین شئعری لیریک عئین حالدا رئال (گئرچک) بیر شئعردیر. تئلیم خان دا چوخلو باشقا شاعیرلر کیمی ادبی حیاتین طوفانلی بیر عئشق ایله باشلاییبدیر. مختومقلی تورکمن شاعیری منگلی خانیمی سئودیيی کیمی، جعفرقلی کرمانجی کرمانج-تورک خوراسان شاعیری مرواری نی سئودیيی کیمی تئلیم خان دا شئعرینی مئهری خانیم´ین سئوگیسیله باشلاییبدیر. و بو سئوگی تئلیمخان´ی اؤلکه دن اؤلکه یه سالاراق، اؤنون شئعرلرینده دیلدن دیله سالیبدیر. کمالی´نین یازدیغینا گؤره تئلیم خان مئهری دئیه شیراز´ا گئدیب و نئچه ایل شیراز´دا قالیب سونرا اؤز آنا یوردونا قاییدیبدیر. تئلیم خان بو کندده ائوله نیب و اوغول – قیز صاحیبی اولوبدور. تئلیم خان´ین نوه لری ایندی ده ساوا´نین مزده قان ماحالیندا یاشاییرلار.

بیزیم اوچون بؤیوک نیسگیل بودور کی هله ده تئلیمخان´ین دیوانی چاپ اولماییبدیر و اونون مزارینا بیر سیمگه (نماد) تیکیلمه ییبدیر. رحمتلی علی کمالی ایللر بویو چالیشیب تئلیمخان´ین دیوانین توپلاسا دا آنجاق اونون یئرسیز اؤلومو و بیر سیرا آیری مساله لر تئلیمخان´ین دیوانینین یاییلماسینا مانئع اولدو. ایندی اونون دیوانین توپلاییب چاپ ائتمک و اونون مزارینا باشقا شاعیرلر کیمی بیر سیمکه تیکمک هامیمیزا بیر میللی گؤره و (وظیفه) ساییلیر.

بؤیوک آددیم

دوکتور علی کمالی´نین بؤیوک امکلرین خاطیرلایاراق، بو ایل نئچه تورک شاعیر و یازیجی طرفیندن هر ایل تیر آیینین سون (آخیر) پنجشنبه – جومعه سی تئلیم خان گونو آدلاندی. بونا گؤره ده بوندان بئله هر ایل بوگون تئلیمخان´ی خاطیرلایاق دئیه یازارلار، شاعیرلر، آراشدیجیلار و تئلیم´ی سئوه ن اينسانلار مره غئی کندینده تئلیم´ین خاطیره سینه سایغی گؤسته ره جکلر. تئلیمخان´ا سایغی گؤسته رمک بوتون اينسانیيته، ادبيیاتا سایغی گؤسته رمکدیر. تئلیم خان تورک ادبيیاتینین ذیروه لریندن بیریسیدیر.

ساوچی اوغلو

--------------------------------------------------------------------------------

[1] تئلیم خان حیاتی و یارادیجیلیغی، دکتر کمالی، دکتر زهتابی ص 51



تئلیم´سیزمیشه م

سید حیدر بیات

اوچ قرندن سونرا تئلیم خان´دان یازماق عاشیق علسگر دئدیيی کیمی, «یازماماغی یازماغیندان یاخشیدیر». قیناما منی، تئلیمدن من نئیه یازیم،
یوخسا بو ائلین یازانلاری اؤلوب، اوزانلار دیلینین ازبری تئلیمخان بیزیم ادبيیات تاریخلریمیزده، فاکولتهلریمیزده، بیلیمیوردولاریمیزدا ندن بئله بیر حؤرمتسیزلیيه معروض قالیبدیر. بیلمیرهم تئلیم دیری اولسایدی بونو دا «مئهری خانیم»ین گؤزوندهن گؤرهجهایدی:
«سن منی ائلهدین ائلدن اولوسدان»
بیلمیرهم.

آنجاق بیلیره م تئلیمدن یازماق منه یارامیر.
تئلیم، تیلیم، دیلیم، دیلیم – دیلیم اولموش دیلیمده یازیب یاراتمیش خان.
آذربایجان´ین شرقی سینیرلاریندا دیلیمیزی قورویان آسلان!
چؤگور تئللرینه تانیش شاعیر،
ماهنیلاردا یاشایان،
دؤشدن دؤشه، دوداغدان ـ دوداغا، تئلدن ـ تئله، سازدان سازا، سازدان سؤزه، یاشایان، بیزه چاتان تورکولردیر تئلیم.
دیوانسیز امپراطور، دفترسیز شاعیر، چؤگورسوز اوزاندیر تئلیم.
مرهغئی گدیکلرینده منی هایلاییر، گلدیم، گلدیم، گلدیم، تئلیم دده، دده تئلیم، سن دده م قورقود، سن...
کیملیک سیمگهسی، سن کیملیک ذیروهسی
سنه من نئیه های وئریم؟ تئلیم!
یوخسا بو ائلین های وئرهنلری اؤلوبدورلر؟
یوخسا بو اؤلکهنین ائله بئش ـ آلتی شاعیری واردیر؟ فيردوسی، حافيظ، سعدی، عططار، خيیام و...
یوخسا سن بو اؤلکهنین شاعیری دئییلسن،
یوخسا شاهسئوه ن قیزلاری سنین آدینی ائشیتمهییبلر،
یوخسا او قیزلار سنین سؤزـ ییرلارینلا ساچلارینی یئللرده اسدیرمهییبلر بایراق کیمی هالایلاردا،
بورا بیر اوزان گتیرین
ییرسیزمیشام
قاراخانسیزمیشام
هالایسیزمیشام
چوگورسوزموشه م
لئیلاناسیزمیشام
تئلیمسیزمیشه م
دیلیمسیزمیشه م
های موسلمانلار!
تورکوسوزموشه م!
مزلهقان چاییندا یئنه آخیرمی تورکولر؟
تئلیم کیمی گئدهم اوردا بیر اووج تورکو ایچه م
«مزلهقان چاییندان گؤتوردوم هاوا»
لئیلانا[1]
لئیلانا
لئـ
لا
نا
سیز
میـ
شا
م

--------------------------------------------------------------------------------

[1] لئیلانا: ساوه تورکلرینین لیریک هاوالاری






آزربايجان`ین ساوه شهه رینده، مره غئی کندیدنده، یوزلر نفرین ایشتیراکی ایله، حکیم تیلیم خان´ین مزاری اوسته، طنطنه لی آنما مراسیمی گئچیریلدی


تبریز اوستو گونئیدی،
شوشه لر دولو مئیدی!
یاردان مکتوب گلیبدی،
بوللو آرزی گیلئیدی!

جومعه آخشامی، تیر آیی نین 29 دا، یوزلر نفر تورک و آذربایجانلی، ساوه شهه رینده، مرغئی کندینده، حکیم تیلیم خان´ین موقددس مزاری اوسته توپلانیب، بو بؤیوک عاریفین نازیک و اینجه شئعرلرین اوخویاراق، آشیقلارین سؤزلو سازلارین دینله دیلر.

بو تؤره نده اونلار نفر آذربایجان´ین موختلیف شهه رلریندن اؤزه للیک ایله قوم، تئهران، ساوه، زنگان، قزوین و بیجار شهه رلریندن مره غئی کندینه قوناق گلمیشدیرلر.

دامدان داما دامیمیز،
یاخیندیر ائیوانیمیز!
سن اوردان گل من بوردان،
چاتلاسین دوشمانیمیز!

بو گؤزه ل تؤره نده، شاعیرلر اؤز شئعرلرینی حکیم تیلیم خان´ین لطافتلی دویغولارینا و هابئله ار باباک´ین صلابتلی ووقارینا ایتحاف ائتدیلر و رحمتلیک علی بی کمالی´نین آدینی و یادینی، حکیم تیلیم خان´ین تانیتدیرماغی اوچون چکدیيی زحمتلره گؤره عزیزله دیلر. بو میللی تؤره ن تیر آیی نین 30 نا دک داوام ائتدی.

هابئله اوستادلارین اؤنه ری سی ایله، گله ن ایلدن، هر ایل تیر آیی نین سون جومعه آخشامی، حکیم تیلیم خان گونو اعئلان اولونوب، بو حیکیمین مزاری اوسته ییغیناج کئچیریله جکدیر.

اؤلکه میز ایراقدیر، شهریمیز ساوا،
مزلقان چاییندان گؤتوردوم هاوا!
آشیقلار دردینه ایله ره م داوا،
من طبیبم٬ هیندوستاندان گلیره م!


توران ایراقلی- ساوه- مرغئی کندی29و30/3/1385